School: rekenen
Tellen met groep 1-2
Wanneer ik voor een kleuterklas sta, is er een activiteit die ik vaak met de groep doe wanneer we een nieuw getal leren of oefenen: de leerlingen mogen de kring uit en op zoek gaan naar iets met dat getal of met die hoeveelheid. Kleine objecten mogen mee de kring in, bij grote dingen blijven de leerlingen staan. Dus neemt iemand vijf potloden mee in de kring en staat een ander onder de klok, want daar staat ook het getal 5.
Wel, mijn fictieve klasje is ook druk bezig geweest met tellen! In de eerste download kun je samen met je kind(eren) of leerlingen zien (en mee tellen) wat de kinderen van 'groep 1-2' hebben gevonden.
Met de tweede download kunnen kinderen zèlf aan de slag! Print het boekje dubbelzijdig uit en niet het aan elkaar. Je kind kan de objecten tekenen, maar misschien mag het ook foto's maken en uitprinten? Heel veel telplezier gewenst!
Spelen met breuken
Toen ik een poosje geleden boodschappen deed, vond ik iets wat mij inspireerde: magnetische vormen van diverse breuken. Als je een stukje naar beneden scrolt, vind je verschillende handige hulpjes die je helpen bij het rekenen met breuken. Dit hulpje is gemaakt voor kinderen die nog niet zover zijn, maar die je spelenderwijs kennis wilt laten maken met breuken. Print de downloads uit op magnetisch papier (volgens mij te vinden bij de Action), knip de 'taartpunten' uit en laat je kind of leerling lekkere 'taarten' samenstellen op het bord. Veel speel- en leerplezier gewenst!
Cijferen, haakdelingen en staartdelingen
Mijn zoon had heel veel moeite met rekenen. Hij had cijferend leren aftrekken, maar bleek alle sommen fout te hebben. Hij had geen idee waarom! Wat bleek nou? Als je cijferend optelt, kun je gerust cijfers omdraaien. Bij cijferend aftrekken kan dan absoluut niet. Hij snapte niet waarom dat niet zou kunnen en draaide regelmatig getallen om.
Cijferend rekenen (oftewel onder elkaar rekenen) is superhandig als je het kunt. Ik gebruik bijvoorbeeld cijferend optellen elke week bij het doen van de grote boodschappen. Het aanleren is echter wel een lastige klus. Het grote probleem bij cijferen is dat het een beetje een trucje is. Wanneer je kind of je leerling inzicht mist in het rekenen (of: hij of zij snapt niet goed waarom je sommen op een bepaalde manier moet uitrekenen), wordt het best moeilijk.
Ik heb een aantal hulpkaarten gemaakt, waarin ik het cijferend rekenen zo simpel mogelijk heb uitgelegd, met handige tips erbij.
Nog een paar tips in het algemeen:
- zet je brein een tandje lager en volg heel strak de regels
- snapt je kind of leerling niet waarom een regel geldt? Sommige regels kun je in de praktijk laten zien. Zo liet ik mijn zoon Lego-blokjes van elkaar aftrekken, waardoor hij kon zien dat wanneer je de getallen omdraait, er een geheel ander (dus fout) antwoord ontstaat.
- heeft je kind of leerling veel moeite met de staartdeling? Ga dan terug naar de haakdeling. De haakdeling is namelijk inzichtelijker en minder een 'trucje' dan de staartdeling. Mijn zoon heeft de staartdeling niet eens geleerd en redt zich prima met de haakdeling!
- laat je kind of leerling gewoon rekenen met de uitleg erbij. Het belangrijkste is dat hij of zij het snapt en de regels kan toepassen. Met genoeg oefening zal hij of zij het vanzelf uit zijn of haar hoofd kunnen (en zo niet is dat ook geen ramp. Mijn volwassen zoon gebruikt de kaarten nog steeds en het werkt prima voor hem).
Flitskaartjes met cijfers, kleuren en vormen
Handige flitskaartjes om de cijfers, kleuren en vormen te oefenen.
Verschillende manieren en slimme trucjes bij het optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen
Als je iets uitrekent, zijn er verschillende manieren waarop je dat kunt doen. Een voorbeeld: als ik 3 + 16 moet uitrekenen, draai ik het om: ik maak er 16 + 3 van.
Ik heb zoveel mogelijk verschillende manieren verzameld en hier een paar handige hulpjes van gemaakt. Per categorie (optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen) vind je hier een handig hulpje waar elke manier of elk trucje duidelijk wordt uitgelegd.
Daarnaast heb ik een laatst handig hulpje waar alle manieren en trucjes van alle categorieën beknopt bij elkaar staan. Vooral praktisch als geheugensteuntje!
Tafels oefenen
Vanaf groep 4 leert je kind de tafels. En dus moet er flink worden geoefend op die ellendige rijtjes! In de eerste bijlage staan alle tafels: op de eerste bladzijde staan ze al ingevuld (kun je als ouder even afkijken), op de tweede bladzijden zijn ze leeg. Laat je kind zelf alle rijtjes invullen, dan oefent het al wat. De tweede bijlage zijn kleine tafelposters. Print en knip ze uit en hang ze op het toilet bijvoorbeeld.
Als ik bijles geef, krijgt een kind één sticker als hij of zij het rijtje vlot op kan noemen, een tweede wanneer de tafels ook door elkaar kunnen worden beantwoord.
Nog een paar tips:
- Oefen vaak, maar kort. Bijvoorbeeld elke dag 10 minuten
- Oefen als je toch niks anders te doen hebt, in de auto of op de wc bijvoorbeeld
- Op de telefoon of I-pad kun je leuke spelletjes downloaden om de tafels te oefenen
Verliefde harten
De 'verliefde harten' worden gebruikt om de splitsingen van 10 uit het hoofd te leren (dus 1 + 9, 2 + 8, 3 + 7 enzovoorts). Vòòr kinderen over het tiental (en later het honderdtal) gaan rekenen, is het belangrijk dit te hebben geautomatiseerd.
Klokkijken en rekenen met een digitale klok
Vanaf groep 5 leren kinderen klokkijken op de digitale klok (met alleen cijfers). Voor veel kinderen erg moeilijk, want het is geheel anders dan het analoge klokkijken (die ronde met wijzers).
Een eerste probleem is het feit dat je nu doortelt na 12 uur 's middags: één uur 's middags wordt 13:00 uur, vier uur wordt 16:00 uur enzovoorts. Dit maakt dat je eerst moet rekenen voor je weet hoe laat het is.
Een tweede probleem is dat het niet direct duidelijk is wat tijden betekenen. Een voorbeeld: Conan krijgt de volgende opgave: "Jan vertrekt om 17:30 uur. Om 18:00 is hij thuis. Hoe lang is Jan onderweg geweest?" Conan kan keurig uitrekenen dat Jan 30 minuten onderweg is geweest, maar heeft geen idee dat 18:00 uur hetzelfde is als 6 uur 's avonds en dat wij dan gaan avondeten.
Dit hulpmiddel is een steuntje bij het rekenen met digitale tijden, maar geeft je kind ook meer inzicht in wat de tijden betekenen.
Tip: ga eens met je kind zijn of haar dag door en koppel daar alle tijden aan. Getallen zoals 08:30, 15:00 of 19:30 krijgen dan ineens een betekenis, want dan begint en eindigt school, moet je kind naar bed, enzovoorts.
Hulpkaart rekenen
Deze hulpkaart heb ik ooit gemaakt op aanvraag van mijn dochter. Toen ze begon in groep 8, vond ze het rekenen wel erg moeilijk worden. Van een aantal dingen wou ze graag een steuntje hebben voor op school: breuken, maten, tafels en grote getallen. Een aantal klasgenootjes gebruikten de hulpkaart daarna ook, ze waren er erg blij mee!
Ik heb de kaarten uitgeprint en uitgeknipt, daarna met de ruggen tegen elkaar gelamineerd. In de twee gelamineerde blaadjes heb ik een gaatje geperforeerd, daarna heb ik ze met een lintje aan elkaar gemaakt.
Rekenen met kommagetallen
Als jouw kind (of jij zelf) in de bovenbouw van de basisschool zit, wordt het rekenen behoorlijk ingewikkeld. Een van die lastigere zaken is het rekenen met kommagetallen. Ik heb een aantal handige hulpjes gemaakt, die je helpen om deze sommen beter te snappen en ze uit te rekenen. Veel succes ermee!
Rekenen met breuken
Nog zoiets moeilijks: breuken! Krijg jij al jeuk als je er alleen al aan denkt? Ik vond het vroeger verschrikkelijk, ik begreep er helemaal niets van! Maar met deze hulpjes heb jij dat probleem niet meer, want alles is eenvoudig en duidelijk uitgelegd met weinig tekst, duidelijke stappen en veel plaatjes. Veel succes ermee!
En hieronder vindt je alle uitleg heel beknopt, handig als geheugensteuntje!
Van een breuk naar een kommagetal
